Bewustzijnsniveaus
Een verandering in het patroon van de hersengolven, brengt andere toestanden van bewustzijn met zich mee, waardoor de stervende niet langer in een 'normaal' bewustzijn, zoals wij dat als 'wakkere' mens kennen, verkeert. Robert Monroe ontwierp een methode om op een veilige manier verschillende bewustzijnsniveaus te onderzoeken (zie het Monroe-concept). Het bewustzijn van een stervende blijkt steeds ruimer te worden. Dit gaat niet in rechte lijn, maar eerder cyclisch : van ruimer bewustzijn terug naar normaal dagbewustzijn, weer ruimer, terug dichter bij het lichaam, terug ruimer... tot de stervende definitief het fysieke bewustzijn verlaat en sterft.
Robert Monroe deelde de verschillende bewustzijnsniveaus als volgt in:
Focus 1: dagdagelijks, wakker bewustzijn. Linkerhelft meest actief.
Focus 3: harmonisatie tussen rechter- en linkerhelft. Rechterhelft wordt actiever.
Focus 10: diepe ontspanning, je lichaam voelt zwaar aan, je geest is helder.
Focus 12: eerste vorm van intense bewustzijnsverruiming. Het is alsof je geest vleugels krijgt, of de hemel opengaat, alsof er zich een veel groter ruimtebesef in je geest ontvouwt dan je in je 'normale' bewustzijn gewend bent. Het gevoel van een ‘onder' en een ‘boven' verdwijnt, alsof je in een gigantische ruimte zweeft.
Stervenden zitten in deze fase niet helemaal in hun lichaam meer, maar voelen "ruimer" aan, met een zwaartepunt buiten het centrum van hun lichaam. Dit kan ook het gevolg zijn van pijn of ongemakken (om die te vermijden) of van de medicatie die gebruikt wordt. Vanuit deze toestand kunnen ze heel veel waarnemen (horen, aanvoelen...) ook al lijkt dit op het eerste zicht niet zo.
Focus 15: dit is het punt waar het tijds- en ruimtebesef overstegen wordt. Deze toestand wordt bijvoorbeeld opgeroepen in regressie-oefeningen. Van hieruit kan je je geestelijk vrij bewegen naar andere plaatsen en tijden, dan waar je lichaam zich bevindt. Lichaamsbewustzijn sterk vervaagd.
De stervende in deze toestand maakt gemakkelijk contact met personen en plaatsen die zich niet in het fysieke hier en nu bevinden. Je kan bijvoorbeeld merken dat een patiënt met verminderd (dag)bewustzijn al contact maakt met een bezoeker wanneer die aan de voordeur staat.
Focus 21: dit is de brug tussen leven en dood. Dit kan gezien worden als een brug waar je overgaat of een poort of een wand waar je doorheen gaat (of iets anders - dit verschilt van persoon tot persoon). Je neemt bekende overledenen of wezens waar die je kunnen helpen. Hier verlaat je de aardse werkelijkheid.
Wie sterft, gaat hier "definitief" over. Stervenden die de 'brug' naderen, merken geliefden op die hen opwachten. Dit kan je soms zien aan hun manier van doen (hun blik lijkt bv. een onzichtbare aanwezige te volgen) en soms wordt het ook uitgesproken ('wat doe jij hier?' of 'ik heb x gezien!').
Over de bewustzijnniveaus na het sterven: zie reis van de ziel.